Ngày 20/11/2014 Quốc hội đã thông qua Luật Bảo hiểm xã hội (Luật số 58/2014/QH13), có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2016 (một số điểm có hiệu lực từ 1/1/2018). Thay thế Luật bảo hiểm xã hội 2006 bởi những bất cập không phù hợp với điều kiện kinh tế – xã hội. Vậy, điểm mới của luật BHXH số 58/2014 là gì?
XEM THÊM
Tổng hợp các Trang web Tra cứu thông tin Bảo hiểm Xã hội các Tỉnh/ Thành phố
Phân vân giữa bảo hiểm xã hội tự nguyện và bảo hiểm nhân thọ?
Các Khoá học Kế toán ONLINE tại Việt Hưng
NHỮNG ĐIỂM MỚI LẬT BẢO HIỂM XÃ HỘI SỐ 58/2014
Thứ nhất, về đối tượng tham gia BHXH
Mở rộng đối tượng thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc:
Để mở rộng đối tượng tham gia BHXH bắt buộc, Luật BHXH 2014 quy định thêm ba nhóm đối tượng như sau:
- Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động thời hạn từ đủ 1 tháng đến dưới 3 tháng, áp dụng từ ngày 1/1/2018
- Người lao động là công dân nước ngoài vào làm việc tại Việt Nam có giấy phép lao động. Hoặc chứng chỉ hành nghề hoặc giấy phép hành nghề do cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cấp. Có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2018
- Người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, phường, thị trấn.
>>> Như vậy, theo Luật BHXH 2014, đối tượng tham gia BHXH bắt buộc đã bao phủ gần như toàn bộ người lao động có quan hệ lao động.
Bỏ quy định tuổi trần tham gia BHXH tự nguyện:
- Luật BHXH 2014 đã bỏ quy định tuổi trần tham gia, chỉ quy định người tham gia BHXH tự nguyện là công dân Việt Nam, đủ 15 tuổi trở lên.
Thứ hai, về các chế độ BHXH
Có thêm chế độ Bảo hiểm hưu trí bổ sung:
- Là chính sách BHXH mang tính chất tự nguyện nhằm mục tiêu bổ sung cho chế độ hưu trí trong BHXH bắt buộc
Chế độ ốm đau:
- Thay đổi cách tính trợ cấp ốm đau một ngày bằng mức trợ cấp ốm đau một tháng chia cho 24 ngày (làm việc), trước là chia cho 26.
- Việc tính bình quân 24 ngày làm việc trong một tháng vừa phù hợp hơn, cả với người lao động làm việc 5 ngày/tuần, cả với người làm việc 6 ngày/tuần, vừa đảm bảo quyền lợi cho người lao động.
Chế độ thai sản:
- Nới lỏng điều kiện hưởng chế độ thai sản khi sinh con đối với người khi mang thai phải nghỉ dưỡng thai theo chỉ định của cơ sở khám chữa bệnh có thẩm quyền. Với đối tượng này cần có đủ 12 tháng đóng BHXH, trong đó có đủ 3 tháng đóng BHXH trong vòng 12 tháng trước khi sinh thay vì trước đây phải có đủ 6 tháng đóng BHXH trong vòng 12 tháng trước khi sinh. Qui định này tạo điều kiện cho những người vì lí do bệnh lí phải nghỉ việc dưỡng thai vẫn có đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản khi sinh con, vừa hạn chế được tình trạng trục lợi chế độ thai sản.
- Quy định thêm trường hợp lao động nam đóng BHXH được nghỉ hưởng trợ cấp thai sản khi vợ sinh con, điều này phù hợp với nhu cầu của lao động nam
Chế độ hưu trí:
- Điều kiện hưởng lương hưu hàng tháng được qui định chi tiết hơn với các nhóm đối tượng, đặc biệt là nâng dần tuổi nghỉ hưu để được hưởng chế độ hưu trí hàng tháng với mức thấp hơn.
- Quy định lại cách tính tỷ lệ lương hưu hàng tháng theo hướng giảm dần.
- Điều chỉnh cách tính mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH làm căn cứ tính lương hưu, đối với người chỉ đóng BHXH theo chế độ tiền lương do Nhà nước qui định thì tăng dần số năm tính tiền lương bình quân. Điều đó có nghĩa là tiền lương bình quân của những người nghỉ hưu sau sẽ thấp hơn so với ngươì nghỉ hưu trước.
Chế độ tử tuất:
- Theo quy định mới, thân nhân có thể chọn hưởng chế độ tiền tuất hàng tháng hoặc tiền tuất một lần, trừ trường hợp con dưới 6 tuổi, con hoặc vợ hoặc chồng bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên.
Thứ ba, về quỹ BHXH
Phân chia quỹ BHXH thành các quĩ thành phần:
Quỹ BHXH được chia thành 3 quỹ thành phần:
- Quỹ ốm đau và thai sản;
- Quỹ tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp
- Quỹ hưu trí và tử tuất
>> Như vậy Quỹ hưu trí và tử tuất được sử dụng để chi trả chế độ cho cả đối tượng tham gia bắt buộc và tham gia tự nguyện. (trước đây là hai quỹ tách biệt, Quỹ hưu trí và tử tuất cho đối tượng tham gia bắt buộc và Quĩ BHXH tự nguyện). Việc gộp hai quỹ sẽ đảm bảo sự bình đẳng cho người lao động tham gia ở hai hình thức BHXH này.
Quy định cụ thể, chặt chẽ cơ cấu tiền lương làm căn cứ đóng BHXH:
Từ 1/1/2018, tiền lương đóng BHXH sẽ bao gồm tiền lương, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác.
- Quy định này vừa đảm bảo sự phù hợp với pháp luật lao động, vừa đảm bảo mức tiền lương đóng BHXH tương xứng với mức thu nhập.
- Giảm tình trạng khai thấp mức tiền lương làm căn cứ đóng BHXH.
- Tiền lương đóng BHXH thấp hơn mức tiền lương/thu nhập thực tế vừa ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động, vừa giảm nguồn thu vào quĩ BHXH..
Giảm mức quy định về thu nhập tối thiểu làm căn cứ đóng BHXH tự nguyện:
- Mức thu nhập làm căn cứ đóng BHXH thấp nhất bằng mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn, mức cũ là 1 tháng tiền lương tối thiểu chung.
- Quy định này sẽ mở ra cơ hội tham gia được BHXH tự nguyện cho nhiều người lao động. Hơn nữa Luật BHXH 2016 cũng đề cập tới vấn đề hỗ trợ của ngân sách nhà nước để đóng BHXH cho đối tượng này.
Thứ tư, về tổ chức thực hiện BHXH
- Tăng cường trách nhiệm của các cá nhân, tổ chức tham gia tổ chức thực hiện
- Giao chức năng thanh tra cho cơ quan BHXH
- Hiện đại hóa ngành BHXH
Tóm lại, Luật BHXH 2014 đã quy định cụ thể hơn và chỉnh sửa những nội dung không còn phù hợp của Luật BHXH 2006. Đảm bảo tính khoa học, thực tiễn và cân đối thu chi cho quỹ BHXH trong dài hạn. Mọi thắc mắc cần giải đáp xin liên hệ: 098.868.0223 – 091.292.9959 – 098.292.9939 để được tư vấn miễn phí – chuyên sâu TẤT TẦN TẬT mọi vấn đề.