Hướng dẫn tính giá thành theo phương pháp giản đơn – trực tiếp

Tính giá thành theo phương pháp giản đơn như thế nào? Vận dụng phương pháp trực tiếp cho các đối tượng doanh nghiệp như nào? Mọi thắc mắc của bạn đọc sẽ được kế toán Việt Hưng giải đáp trong bài viết dưới đây. 

Điều kiện áp dụng

Phương pháp tính giá thành giản đơn (trực tiếp) được áp dụng trong:

• Các doanh nghiệp thuộc loại hình sản xuất đơn giản
• Số lượng mặt hàng ít
• Sản xuất với số lượng lớn
• Chu kỳ sản xuất ngắn như các nhà máy điện, nước, các doanh nghiệp khai thác (quặng, than, gỗ…).

Đối tượng áp dụng

Đối tượng tập hợp chi phí sản xuất của cách tính giá thành theo phương pháp giản đơn (trực tiếp) có thể:

• Là sản phẩm hay toàn bộ quá trình sản xuất. (nếu sản xuất một thứ sản phẩm);
• Hoặc có thể là nhóm sản phẩm (nếu sản xuất nhiều thứ sản phẩm cùng tiến hành trong một quá trình lao động).

Đối tượng tính giá thành của cách tính giá thành theo phương pháp giản đơn (trực tiếp) là sản phẩm cuối cùng.

Đối tượng hạch toán chi phí sản xuất trong các doanh nghiệp này là từng loại sản phẩm hay dịch vụ.

Ưu điểm

• Dễ hạch toán do số lượng mặt hàng ít, nên dễ dàng đối chiếu, theo dõi. Do đó việc hạch toán thường được tiến hành vào cuối tháng trùng với kì báo cáo.

Nhược điểm

• Chỉ áp dụng được cho doanh nghiệp sản xuất ít mặt hàng, khối lượng sản phẩm lớn, doanh nghiệp sản xuất độc quyền một loại sản phẩm, chu kì sản xuất  ngắn sản phẩm dở dang (phế liệu thu hồi) ít
• Hoặc không đáng kể như các doanh nghiệp sản xuất động lực, khai thác than, quặng, hải sản …

HƯỚNG DẪN TÍNH GIÁ THÀNH THEO PHƯƠNG PHÁP GIẢN ĐƠN – TRỰC TIẾP

1. Trình tự tính giá thành theo phương pháp giản đơn     

Căn cứ vào các chứng từ về chi phí phát sinh trong kỳ cho quá trình sản xuất sản phẩm, hoặc các bảng phân bổ chi phí. Kế toán vào sổ chi tiết chi phí sản xuất kinh doanh cho từng đối tượng.

Cuối tháng kiểm kê đánh giá sản phẩm làm dở dang cuối kỳ và xác định giá trị sản phẩm dở dang.

Cuối tháng căn cứ vào sổ chi tiết, giá trị sản phẩm làm dở đã xác định được để tính ra giá thành và giá thành đơn vị sản phẩm (Lập bảng tính giá thành).

Theo phương pháp giản đơn, kế toán tính tổng giá thành sản phẩm hoàn thành trong kỳ. Sau đó tính giá thành đơn vị của sản phẩm hoàn thành trong kỳ như sau:

• Tính tổng giá thành sản phẩm hoàn thành trong kỳ theo công thức:

• Tính giá thành đơn vị của sản phẩm hoàn thành trong kỳ theo công thức:

2. Ví dụ minh họa

Công ty Anphal tiến hành sản xuất 2 loại sản phẩm A và B, cuối tháng hạch toán, chi phí được tập hợp như sau: (ĐVT: đồng)

• Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp: 5.000.000
• Chi phí nhân công trực tiếp: 1.500.000
• Chi phí SX chung: 1.200.000
• Số lượng sản phẩm hoàn thành trong tháng: SP A Nhập kho 900, SP B hoàn thành gửi bán ngay: 400

Yêu cầu: Tính giá thành từng loại SP biết:

• Chi phí NVL trực tiếp:  SP A: 3.200.000;  SP B: 1.800.000
• Chi phí SX chung phân bổ theo chi phí NVL trực tiếp
• Chi phí nhân công trực tiếp: SP A: 900.000; SP B: 600.000
• Chi phí SXKD dở dang đầu kỳ:  SP A: 400.000;  SP B: 600.000
• Chi phí SXKD dở dang cuối kỳ: SP A: 768.000;  SP B: 232.000

Trả lời: 

• Phân bổ chi phí sản xuất chung:

Cho SP A: (1.200.000 / 5.000.000) x  3.200.000 = 768.000đ

Cho SP B: 1.200.000 – 768.000 = 432.000đ

• Tính giá thành:

Sản phẩm A: 

Tổng giá thành:  400.000 + ( 3.200.000 + 900.000 + 768.000 ) – 768.000 =  4.500.000đ

Giá thành đơn vị:      4.500.000 : 900 = 5.000 (đ)

Sản phẩm B: 

Tổng giá thành:  200.000 + ( 1.800.000 + 600.000 + 432.000 ) – 232.000  =  2.800.000đ

Giá thành đơn vị B:    2.800.000 : 400  =  7.000 (đ).

Có nhiều phương pháp tính giá thành. Tuy nhiên với đơn vị doanh nghiệp thuộc loại sản xuất đơn giản, số lượng lớn, số lượng mặt hàng ít,… thì vận dụng phương pháp giản đơn – trực tiếp để tính giá thành là nhanh nhất. Hy vọng bài viết trên của kế toán Việt Hưng hữu ích với bạn đọc. Chúc bạn thành công!